Rodezjan to silny i dość krzepki, ale nieociężały duży pies o krótkiej, rudej sierści, która na grzbiecie rośnie w przeciwnym kierunku, tworząc charakterystyczną pręgę – znak firmowy rasy. Jest lojalny, inteligentny, ale niezależny i często lubi mieć własne zdanie. Nadaje się zarówno na stróża, jak i sportowca. Nie zmienia to jednak faktu, że rodezjan potrzebuje doświadczonego i konsekwentnego właściciela. To jedna z najstarszych ras – jej korzenie sięgają starożytnego Egiptu, o czym świadczą malowidła pochodzące z 3000 r. p.n.e.

Charakter

Rodezjan jest psem zrównoważonym, z dużym temperamentem. Chociaż bardzo przywiązany do właściciela, nigdy nie zachowuje się wobec niego poddańczo. Do prawidłowego rozwoju potrzebuje bliskiego kontaktu z rodziną, dlatego nie może być od niej izolowany. Ma też zbyt niezależny charakter, aby pozostawić go samemu sobie. Dobrze dogaduje się z dziećmi – jest wobec nich tolerancyjny, cierpliwy i zaskakująco delikatny. Jednak ze względu na jego rozmiary nie powinno się zostawiać ich razem bez kontroli.

Przedstawiciel tej rasy dobrze się czuje w grupie psów i może dzielić dom także z innymi zwierzętami. Trzeba jednak pamiętać, że samiec z trudem zaakceptuje drugiego samca na swoim terenie, szczególnie jeśli ten będzie miał równie silny charakter. Rhodesian Ridgeback jest czujny, mało hałaśliwy i powściągliwy wobec obcych, dlatego sprawdzi się w roli stróża. To pies odważny, choć ostrożny – nie powinien w żadnej sytuacji wykazywać nieuzasadnionej agresji czy strachu.

Aktywny, wytrzymały i żywiołowy, potrzebuje odpowiedniej ilości ruchu i zajęcia. Nie wystarczą spacery na smyczy, trzeba mu zapewnić możliwość swobodnego biegania. Chętnie będzie towarzyszył właścicielowi w joggingu lub podczas rowerowej przejażdżki, ale nie należy zmuszać do takiego wysiłku szczeniąt i młodych psów (do około 18. miesiąca życia). Wybierając się z rodezjanem za miasto, warto też pamiętać o jego silnym instynkcie myśliwskim – gdy zwietrzy ciekawy trop, może się znacznie oddalić od właściciela i nie reagować na wołanie.

 

Umiejętności

Rhodesian Ridgeback należy do grupy psów myśliwskich. Był używany do polowania w grupach na duże drapieżniki i do pilnowania dobytku. Zadaniem rodezjanów nie było atakowanie zwierzyny – w bezpośrednim starciu z lwem czy gepardem żaden by nie przeżył. Miały wytropić ofiarę, osaczyć ją i zatrzymać na miejscu do czasu przybycia myśliwego z bronią.

Obecnie rodezjany są przede wszystkim psami do towarzystwa. W niektórych krajach używane są jako psy służbowe w policji – tropiące i wykrywające narkotyki, a także ratownicze. Można je szkolić w zakresie ogólnego posłuszeństwa (PT), ale nie poleca się szkolenia obronnego (IPO). Rodezjany nadają się do uprawiania niektórych psich sportów, np. agility, obedience. Doskonale poradzą sobie również na coursingu, czyli pogoni w terenie za sztucznym zającem.

Szkolenie i wychowanie

Ten inteligentny zwierzak chętnie się uczy, ale nie należy oczekiwać od niego bezwzględnego posłuszeństwa – bywa uparty i samowolny. To pies jednego pana, dlatego najlepiej współpracuje z wybraną przez siebie osobą. Naukę należy rozpocząć już z kilkumiesięcznym szczeniakiem.

W opisach rasy często powtarza się stwierdzenie, że jej przedstawicieli nie można traktować ostro, szczególnie w młodym wieku. Należy umożliwić im prawidłową socjalizację z innymi psami (np. w psim przedszkolu), ludźmi i nowymi sytuacjami.

Dla kogo rasa

Rhodesian Ridgeback nie nadaje się dla każdego – to pies o specyficznym charakterze, wymagający odpowiedniego traktowania i wychowania. Potrzebuje właściciela doświadczonego, prowadzącego ustabilizowany i aktywny tryb życia.

Wady i zalety

Wady

  • wymaga poświęcenia mu dużej ilości czasu
  • zdarza się agresja wobec przedstawicieli tej samej rasy
  • bywa niezależny i samowolny

Zalety

  • przywiązany do rodziny
  • tolerancyjny wobec dzieci
  • inteligentny, chętnie się uczy
  • dobry, mało hałaśliwy stróż
  • nadaje się do niektórych psich sportów
  • łatwy w pielęgnacji
  • akceptuje inne zwierzęta domowe

 

Zdrowie

To pies na ogół odporny i wytrzymały. Zdarzają się jednak schorzenia typowe dla tej rasy – należy do nich tzw. DS, czyli dermoid sinus (zatoka skórzasta). Powstaje w wyniku niezupełnego rozdzielenia zawiązków skóry i cewy nerwowej, wskutek czego tworzy się kanał drążący w głąb ciała, zbudowany ze zmienionej skóry zawierającej mieszki włosowe i gruczoły łojowe. Najczęściej kończy się w tkankach miękkich, ale zdarza się, że sięga aż do rdzenia kręgowego, co może dawać objawy neurologiczne.

Zatoki skórzaste przeważnie są zlokalizowane w środkowej linii grzbietu, na szyi, przedpiersiu, w okolicach lędźwi lub ogona. Doświadczeni hodowcy potrafią odnaleźć je już u nowo narodzonych szczeniąt. DS leczy się operacyjnie, chociaż nie we wszystkich przypadkach zabieg jest możliwy i przynosi oczekiwane rezultaty.

Rodezjan miewa również skłonności do dysplazji stawów biodrowych, łokciowych i OCD (osteochondroza stawu ramiennego). Sporadycznie zdarzają się niedoczynność tarczycy, enostoza (młodzieńcze zapalenie kości) oraz alergie pokarmowe i kontaktowe. Jak wszystkie duże rasy może być też podatny na rozszerzenie i skręt żołądka.

Jest średnio odporny na warunki atmosferyczne. Dobrze znosi wyższe temperatury, ale może być wrażliwy na mróz, dlatego niektórym psom warto zakładać wówczas specjalne kubraczki.

Żywienie

Rodezjan należy do ras szybko rosnących, a jednocześnie długo się rozwijających. Szczenięta muszą być żywione wyjątkowo starannie, ponieważ wszelkie zaniedbania w tym okresie mogą się później odbić na ich zdrowiu i kondycji. Można stosować gotowe karmy renomowanych firm dla dużych ras lub podawać BARF.

Tradycyjne posiłki trzeba uzupełnić preparatami wapniowo-witaminowymi i zawierającymi substancje wspomagające rozwój stawów (glukozaminę i chondroitynę). W wypadku karm przemysłowych nie jest konieczne podawanie tych środków, o ile lekarz weterynarii nie zaleci inaczej.

Dorosły rodezjan powinien być żywiony odpowiednio do swojego wieku i trybu życia. Psy aktywne i uprawiające sporty potrzebują diety wysokoenergetycznej, podczas gdy starszym lub spokojniejszym czworonogom wystarczy karma średniobiałkowa. Niektórzy hodowcy z powodzeniem stosują dietę BARF (naturalne, surowe pożywienie).

Dzienną porcję musimy podzielić przynajmniej na dwa posiłki i zapewnić psu odpoczynek po jedzeniu.

Pielęgnacja

Pies tej rasy najczęściej linieje dwa razy w roku – najintensywniej na wiosnę. Sierść jest drobna, ale dosyć twarda, dlatego wbija się w dywany. Wymiana szaty po zimie trwa zwykle około miesiąca. W tym czasie powinno się wyczesywać rodezjana nawet codziennie, aby szybciej pozbyć się martwego włosa.

Najlepiej nadają się do tego gumowe szczotki, ale zdarza się, że gęstszą sierść w niektórych miejscach trzeba wyskubać. Do pielęgnacji dobrze posłuży też szczotka z twardego włosia i wilgotny bawełniany ręcznik, którym usuniemy kurz. Kąpiemy pupila w miarę potrzeby w szamponie dla psów krótkowłosych.

Raz w tygodniu powinno się sprawdzić uszy i systematycznie skracać pazury, jeśli same się nie ścierają. Warto też podawać psu specjalne ciastka do czyszczenia zębów lub przyzwyczaić go do pasty i szczoteczki. Rodezjan nie wymaga specjalnego przygotowania do wystawy – powinien być czysty i nauczony zachowania w ringu. Prezentujemy go na ringówce lub w ozdobnym łańcuszku i lekkiej smyczy.

Historia

Rhodesian Ridgeback – pies z charakterystyczną pręgą na grzbiecie – to jedna z najstarszych ras. Podobno jej korzenie sięgają starożytnego Egiptu, o czym świadczą malowidła pochodzące z 3000 r. p.n.e. Uwieczniono na nich polujące psy z opadającymi bądź stojącymi uszami i pręgami na grzbietach. Znany jest również rysunek naskalny zwany ,,Diana’s Vow” odnaleziony przez archeologów w Zimbabwe. Badacze uważają, że we wszystkich przypadkach chodzi prawdopodobnie o tego samego czworonoga – psa Hotentotów, od którego wywodzi się rodezjan.

Pierwsza wzmianka w piśmiennictwie na temat rodezjana pochodzi z 1857 r. Jest to ilustracja w książce dr. Davida Livingstone’a „Missionary Travels in South Africa”. Choć przedstawiony tam pies z wyglądu bardziej przypomina szakala i jest znacznie mniejszy niż współczesny przedstawiciel rasy, to ma pręgę na grzbiecie. W 1936 r. podczas wykopalisk archeologicznych w pobliżu rzeki Oranje w Afryce znaleziono szkielety trzech psów, z których jeden był wyjątkowo dobrze zachowany – widoczne były nawet resztki czerwonozłotej sierści. Ciekawostką jest też odnalezienie psa z pręgą w podobnym typie na wietnamskiej wyspie Phu Quoc.

Hotentoci – rdzenni mieszkańcy Afryki Południowej, spokrewnieni z Buszmenami – przybyli do Egiptu prawdopodobnie z Etiopii lub południowego Sudanu. Towarzyszyły im półdzikie psy myśliwskie z pręgami na grzbietach, które wykorzystywali do pilnowania dobytku i polowania w sforach na lwy, gepardy i pawiany. Były to wyjątkowo wytrzymałe czworonogi – potrafiły przez wiele godzin obchodzić się bez wody, znosić duże upały w ciągu dnia i temperatury poniżej zera w nocy. Hotentoci prowadzili koczowniczy tryb życia. W poszukiwaniu nowych terenów łowieckich wędrowali przez Tanzanię, Zambię i Rodezję (dzisiejsze Zimbabwe), aż do przylądka Peninsula.

Około 1650 r. do wybrzeży Przylądka Dobrej Nadziei przybiły okręty holenderskich kolonizatorów, którzy pod przywództwem Jana van Riebacka założyli na tych terenach misję. Holendrzy od razu zwrócili uwagę na czerwonozłote psy tubylców i postanowili uszlachetnić ich wygląd, krzyżując je z przywiezionymi przez siebie czworonogami z Europy – prawdopodobnie były to mastify, charty (greyhoundy i saluki), bloodhoundy i pointery. W większości przypadków potomstwo pochodzące z tych kojarzeń odziedziczyło nie tylko doskonały charakter psów Hotentotów, ale również charakterystyczną pręgę na grzbiecie.

W drugiej połowie XIX w. Charles Helm przywiózł do misji Hope Fountain w Rodezji dwie suki – Lornę i Powder. W niedługim czasie misję odwiedził myśliwy Cornelius van Rooyen. Jego wizyta okazała się przełomowa dla rasy – urzeczony charakterem i zdolnościami myśliwskimi obydwu suk postanowił je skojarzyć ze swoimi psami polującymi. Szczenięta urodzone z tego połączenia zapoczątkowały hodowlę van Rooyena i nową rasę.

Do rozwoju rodezjanów przyczynił się także Francis Barnes, który w Bulawayo założył farmę Eskdale. W 1915 r. kupił psa o imieniu Dingo, a potem sukę Judy – czworonogi te dały początek słynnej hodowli Eskdale Ridgeback. Barnes pierwszy zwrócił uwagę na konieczność opracowania wzorca rasy i ujednolicenia typu.

W 1922 r. powstał pierwszy klub rasy. W tym samym roku opracowano też oparty w dużej mierze na standardzie dalmatyńczyka wzorzec, który w znacznej części pozostał niezmieniony do dzisiaj – z czasem wyeliminowano tylko pręgowanie z umaszczenia i zastrzeżono występowanie białych znaczeń jedynie do klatki piersiowej i stóp. Pierwszy rodezjan został zarejestrowany w Południowoafrykańskim Związku Hodowców we wrześniu 1924 r. Rok później w Bulawayo odbyła się pierwsza wystawa.

Charakterystyczna dla rasy pręga, tzw. ridge, to pas sierści na grzbiecie, która rośnie w przeciwnym kierunku niż na reszcie ciała. Pręga może mieć do 5-cm szerokości, musi być wyraźna, symetryczna, w kształcie sztyletu. Zaczyna się tuż za łopatkami, gdzie tworzy regularną koronę (nie może przekraczać 1/3 długości pręgi) z dwoma symetrycznymi wicherkami, następnie zwęża się w kierunku zadu i kończy na wysokości bioder.


przykłady prawidłowej pręgi

Za wadę uznaje się zbyt krótką pręgę, więcej lub mniej niż dwa wicherki w koronie oraz niesymetryczność ich ułożenia. Czy pręga jest prawidłowa, widać już w chwili narodzin – zbyt krótka się nie wydłuży. Rodezjany mogą się też urodzić bez pręgi, są wtedy – podobnie jak te z pręgą wadliwą – wykluczane z wystaw i hodowli.


przykłady nieprawidłowej pręgi
 

Do Polski rasę sprowadzono w 1994 r., była wówczas zaliczana do VIII gr. FCI (aportery, płochacze i psy dowodne). Pierwszym zarejestrowanym rodezjanem była Torhusets Cinnamon Ndembela przywieziona z Danii. W tym samym czasie importowano też kolejne psy – Tek Taka Ibas (Dania), Bojka z Brodu nad Tichou (Czechy), Mteni Mireille (RPA). Później wszystkie rodowody były już nostryfikowane na VI gr. FCI (psy gończe, posokowce i rasy pokrewne).

Wzorzec

Rhodesian ridgeback – grupa VI FCI, sekcja 3, nr wzorca 146

  • Kraj pochodzenia: Afryka Południowa (Rodezja, teraz Zimbabwe)
  • Wielkość: wysokość psów w kłębie 63-69-cm, suk 61-66-cm
  • Szata: krótka, gęsta, gładka, błyszcząca, ani wełnista, ani jedwabista
  • Maść: od jasnopszenicznej do czerwonopłowej, dopuszczalne niewielkie białe znaczenia na piersi i palcach (nadmierna ilość bieli na piersi, brzuchu i powyżej palców jest wadą); oraz ciemna kufa i uszy
  • Dojrzałość: 3 lata
  • Długość życia: 9-12 lat

standard
 

źródło: www.psy.pl